به دفعات مشاهده می شود که انواع مختلف محصولات بسته بندی شده (عمدتاً محصولات غذایی و دارویی) در اثر رطوبت آسیب می بینند و فاسد می شوند. رطوبت به راحتی می تواند طعم طبیعی محصولات غذایی را از بین ببرد و همچنین می تواند باعث ایجاد انواع واکنش های شیمیایی در داروها شود که منجر به از دست دادن اثربخشی آنها می شود. چنین خسارت هایی زیان زیادی برای شرکت ها به همراه دارند، این اثرات مخرب را تنها زمانی می توان کاهش داد که بتوان محیط قرارگیری محصولات را از رطوبتی که به طور طبیعی در هوا وجود دارد، خشک کرد. برای جلوگیری از چنین مشکلاتی، همه شرکت ها به ویژه شرکت های حمل و نقل، استراتژی استفاده از بسته های رطوبت گیر را در بسته بندی خود انتخاب می کنند.
زمانی که نیاز به رطوبت گیر و خشک کننده ها مطرح می شود، سیلیکاژل ها اولین انتخاب هستند زیرا انواع مختلف آن قدرت جذب بالایی دارند و می توانند رطوبت، بخار آب و سایر مواردی که ممکن است به محصولات بسته بندی شده آسیب برساند را خشک کنند. به همین دلیل است که اغلب سیلیکاژل بسته ای را در کنار همه محصولات مشاهده می کنید، چه بسته های کفش چرمی، چه موبایل های نو و چه در بسته بندی لوازم الکترونیکی و حتی داروها. مزیت دیگر استفاده از سیلیکاژل برای مصارف صنعتی یا شخصی، امکان احیا کردن آن توسط حرارت دادن و استفاده از آنها به دفعات می باشد؛ همین امر علاوه بر صرفه جویی در هزینه ها باعث دفع کمتر آنها به عنوان زباله و دوستی با محیط زیست می شود.
سیلیکاژل ها می توانند 40 درصد وزن خود را رطوبت جذب کنند و به دلیل همین ظرفیت بالا برای جذب رطوبت در سطح صنعتی نیز استفاده می شوند. ساختار میکرو متخلخل، سیلیکاژل ها را به یک ماده رطوبت گیر با ظرفیت بالا تبدیل می کند، مولکول های آب به سطح ژل های سیلیکا می چسبند زیرا فشار بخار کمتری نسبت به هوای اطراف دارند. سیلیکا ژل میل بسیار قوی برای ترکیب با آب دارد و آن را نسبت به اکثر مواد دیگر بیشتر و سریعتر جذب می کند؛ البته این ژل ها همچنین یک جاذب خوب برای HC1، هیدروکربن های محدوده بنزین، CO2، C12، ترکیبات گوگرد و نیتروژن، آروماتیک و بسیاری دیگر هستند. انواع سیلیکاژل ها هیچ عوارض جانبی یا واکنش شیمیایی با محصولات ندارند؛ حتی زمانی که سیلیکاژل با بخار آب اشباع شده باشد، هنوز ظاهری کاملاً خشک داشته و شکل آن بدون تغییر خواهد ماند.
سیلیکاژل نارنجی با یک نشانگر ارگانیک غنی شده که رنگ نارنجی را به آن ارائه می دهد و هنگامی که رطوبت را جذب می کند، رنگ ژل های نارنجی به سبز تیره تا سیاه تبدیل می شوند. به طور کلی سیلیکاژل ها در اشکال گرانول (مهره های کروی)، پرک (بدون شکل) و پودری تولید می شوند که با توجه به موقعیت مورد استفاده قرار میگیرند. سیلیکاژل های نارنجی در اشکال مهره ای، دانه های شکسته یا پودر همه مشخصات فنی مشابهی دارند و می توانند بر اساس نیاز بدون توجه به شکل، مورد استفاده قرار گیرند. این نوع ژل سیلیکا به دلیل ماهیت ارگانیک و غیر سمی بودن، هیچ گونه عوارض جانبی در محیط زیست ندارد و برای سلامتی انسان نیز بی خطر است.
سیلیکا ژل های نارنجی به طور کلی با دی اکسید سیلیکون (SiO2) فرموله می شود و عاری از ناخالصی هایی مانند سولفات ها، کلریدها و سایر مواد آلی هستند؛ همچنین راندمان جذب بسیار بالایی داشته، بنابراین در صورت استفاده صحیح بسیار موثر هستند. ابتدا رنگ سیلیکاژل ارگانیک نارنجی است و پس از جذب مقداری رطوبت زرد شده و با رطوبت بیشتر از زرد به سبز و با اشباع از رطوبت به رنگ سبز تیره تبدیل می شود. در زمان استفاده از سیلیکاژل نارنجی رنگ های مختلف سطوح مختلف رطوبت جذب شده را نشان می دهند و با احیا کردن سیلیکاژل مجدداً به رنگ نارنجی تبدیل خواهد شد.
رطوبت گیرهای سیلیکاژل نارنجی به طور گسترده در کاربرد ترانسفورماتور تنفسی استفاده می شوند و عموماً در تنفس گر صنایع برق برای کنترل رطوبت بکار گرفته می شوند. رطوبت در اثر سرمایش و گرمایش ماشین ها ایجاد می شود و از تنفسگر دارای سیلیکاژل نارنجی برای جذب این مقدار رطوبت استفاده می شود. به طور کلی کاربردهای سیلیکاژل نارنجی در مواردی است که محصولات باید از رطوبت و نم محافظت شوند، این رطوبت گیر در صنایع گازی، غذایی، داروسازی، ترانسفورماتور و صنعت چرم و نساجی به وفور استفاده می شود. کاربردهای سیلیکاژل نارنجی در صنایع به شرح زیر می باشد:
• تمیز کردن و خشک کردن گازهای صنعتی و هوای فشرده
• جایگزین سیلیکاژل آبی در فرآیند تنفس (ترانسفورماتور)
• جلوگیری از رطوبت مواد بسته بندی شده در هنگام حمل محموله های صادراتی
• آبگیری گازهای صنعتی و محصولات ترکیبی
• خشک کردن نمونه های تحلیلی
• ابزارهای نوری و بسته بندی دستگاه ها
• نگهداری و خشک کردن گل و بذر
• محافظ دستگاه های الکترونیکی از اثرات آسیب رطوبت
• فرآیند خشک کردن حلال ها
• جلوگیری از رطوبت، فساد و کپک در هر محیطی
به جز استفاده های کلی در صنایع، کاربردهای زیادی برای استفاده از رطوبت گیرهای سیلیکاژل در زندگی روزمره نیز وجود دارد. ساشه های رطوبت گیری که در بسته بندی محصولات وجود دارند معمولاً از سیلیکاژل گرانول پر شده اند و می توان آنها را به دفعات زیادی برای جذب رطوبت استفاده کرد، به عنوان مثال میتوانید برای خشک کردن گل های طبیعی، سالم نگه داشتن اسناد و آلبوم های قدیمی، جلوگیری از زنگ زدن هر وسیله فلزی، تمیز و بدون بو نگه داشتن کفش ها و ساک های ورزشی، جلوگیری از بخار کردن شیشه خودروها و تازه نگه داشتن جواهرات از آنها استفاده کنید.
سیلیکاژل به تنهایی ماده ای غیرسمی، غیر اشتعال و بدون بو می باشد که هیچ ضرری برای انسان یا محیط زیست او ندارد. در سال 1998 اتحادیه اروپا به این نتیجه رسید که کلرید کبالت برای انسان خطر سلامتی دارد و برای محیط زیست نیز خطرناک است و از آنجایی که سیلیکاژل آبی حاوی این ماده است، آنها استفاده از ژل سیلیکای آبی را در کشورهای اروپایی ممنوع کردند. اما اکثر صنایع به خشک کننده های دارای نشانگر (اندیکاتور) نیاز دارند، بنابراین سیلیکاژل نارنجی برای پوشش این نیاز تولید شد. ماده اصلی نشانگر در سیلیکاژل نارنجی ویولت متیل است که به جای کلرید کبالت برای نشان دادن میزان رطوبت جذب شده استفاده می شود. این ماده ارگانیک و ایمن است و به نام ژل Enviro نیز شناخته می شود؛ به دلیل ماهیت غیر سمی آن، در زمان بسیار کمی محبوبیت پیدا کرده و در بسیاری موارد جایگزین سیلیکاژل آبی شده است.
یکی از خطراتی که برای سیلیکاژل ها بدون در نظر گرفتن رنگ و شکل آن در نظر گرفته اند، احتمال خوردن آنها توسط کودکان یا حیوانات خانگی می باشد. این اتفاق می تواند منجر به مشکلات گوارشی، حساسیت های پوستی و تنفسی یا حتی خفگی شود، بنابراین باید این بسته ها را دور از دسترس آنها قرار دهید و در صورت مشاهده بلعیدن آن با اورژانس تماس بگیرید.
تولیدکننده های کفش از سیلیکاژل برای دور نگه داشتن رطوبت و جلوگیری از رشد قارچ در کفش های جدید در طول مراحل بسته بندی، انبار و حمل آنها استفاده می کنند. تولیدکنندگان کفش پس از مرحله تولید بسته های سیلیکاژل را به جعبه اضافه می کنند تا کفش ها را از کپک، بو و رشد باکتری در امان نگه دارند، به خصوص اگر از چرم ساخته شده باشند.
ادامه مطلبکاربرد سیلیکاژل بسیار گسترده است و در صنایع مختلف ازجمله صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، صنایع دارویی و تجهیزات پزشکی، صنایع تولید و توزیع برق و صنایع نیروگاهی، صنایع بسته¬بندی و حمل و نقل، صنایع ساختمان و صنایع نظامی و هوانوردی و... مورد استفاده قرار می¬گیرد.
ادامه مطلببرای استفاده بهینه از سیلیکاژل ها آنها را در بسته بندی های مخصوصی که کاملاً ایزوله بوده قرار می دهند، نوع سیلیکاژل انتخابی برای قرار گیری در بسته بندی ها با توجه به جنس ماده، نوع بسته بندی، مدت زمان و محیط نگهداری آن می تواند متفاوت باشد، اما نکته مهم اندازه سیلیکاژل در بسته بندی هاست.
ادامه مطلببرخلاف نامش سیلیکاژل یک ماده جامد تولید شده به صورت مصنوعی از سیلیکات سدیم می باشد که آب را به راحتی جذب می کند و به عنوان یک ماده خشک کننده که رطوبت محیط را کنترل می کند بسیار مفید است.
ادامه مطلب