ابرهایی که در آسمان وجود دارند نشان دهنده وجود آب در هواست، که به شکل بخار و مایع (درصورت وجود باران) هستند. این موضوع در هوای خانه نیز صادق است و با وجود هر وسیله گرمایشی هم مقداری رطوبت در اطراف شما وجود دارد. علی رغم اینکه بیش از 60% بدن انسان از آب تشکیل شده اما وجود رطوبت بالا در محیط زندگی می تواند مشکلات زیادی برای انسان ایجاد کند. علاوه بر خود انسان رطوبت زیاد می تواند باعث مشکلاتی مانند کپک زدن لباسها، زنگ زدن قطعات الکتریکی و وجود قارچ ها و بیماری های تنفسی در محیط شود. برای رفع رطوبت از محیط دستگاه هایی وجود دارند که مانند جاروبرقی عمل می کنند، از یک طرف هوای داخل اتاق را می مکند و پس از خارج کردن رطوبت آن را به اتاق می دمند. اما برای خروج رطوبت از محصولات غذایی و دارویی و کالاهای مصرفی چه باید کرد؟ساشه رطوبت گیرمعمولاً در حمل و نقل و بسته بندی ثانویه صنایع دارویی، الکترونیکی، غذایی و تولیدی به عنوان راهی برای طولانی کردن نگهداری و محافظت از اقلام در برابر صدمات کپک، کپک و زنگ زدگی از ساشه های رطوبت گیر استفاده می شود. در صنایع به خصوص بخش های بهداشتی، دارویی و غذایی از بسته بندی های کوچک یکبارمصرفی استفاده می شود که با نام ساشه شناخته می شوند. این ساشه ها زمانی که از مواد مخصوص برای جذب رطوبت اضافی محصولات پر شوند، به نام ساشه رطوبت گیر شناخته می شوند و در تمامی بسته بندی های کالاهای حساس به رطوبت دیده می شوند. کیسه های حاوی رطوبت گیر معمولاً با گرما بسته می شوند و از موادی مانند سیلیکاژل ها، مولکولارسیو و آلومینا فعال پر می شوند که باعث ایجاد یا حفظ حالت خشکی در هر محیطی در مجاورت آن می شوند.ساشه رطوبت گیر از هر نوعی که باشد مطابق استانداردهای FDA، غیر خورنده و برای همه سطوح و پارچه ها ایمن هستند. می توانید از ساشه های رطوبت گیر مستقیماً روی سطح لوازم استفاده کرده یا در فاصله کمی از آن در محیط آویزان کنید، در هر صورت محل قرارگیری آن تاثیری در میزان جذب رطوبت نخواهد داشت. ساشه ها معمولاً از جنس فیبرهای پلی اتیلنی ریز بافت تولید می شوند که ویژگی های وزن کم، انعطاف پذیری، نرم و مقاومت در برابر پارگی را دارا می باشند. ساشه رطوبت گیر در وزن های مختلفی از 0.5 گرم تا 10 گرم موجود است که علاوه بر کیسه تکی، برای کاربرد در کارخانه های تولید به صورت نواری نیز وجود دارند.سیلیکاژلبه طور معمول برای تولید ساشه رطوبت گیر از سیلیکاژل استفاده می شود؛ که ماده ای طبیعی با قدرت جذب بالا می باشد و انواع آن قابلیت فعال شدن دوباره را دارند. سیلیکاژل شکلی غیر سمی از دی اکسید سیلیکون است که متخلخل بوده و قابلیت جذب و نگه داری رطوبت تا 40درصد از وزن خودش را دارد؛ نکته مهم در خصوص سیلیکاژل ها این است که این مواد قابلیت جذب مایعات دیگر غیر از آب (مانند الکل، آمونیاک، پارافین و ...) را نیز دارا می باشند. سیلیکاژل ها در انواع سفید (شفاف)، آبی و نارنجی موجود هستند و تفاوت نوع رنگی و سفید آن در نشانگر حداکثر جذب رطوبت و نیاز به تعویض یا فعال سازی مجدد می باشد. ساشه رطوبت گیر حاوی سیلیکاژل های رنگی (آبی و نارنجی) به دلیل ترکیب با مواردی که سمی هستند، مانند کلرید کبالت، در بسته بندی محصولات مصرفی (دارویی و خوراکی) استفاده نمی شوند.سیلیکاژل آبی و نارنجی زمانی که حساسیت نسبت به رطوبت موجود در هوا زیاد باشد مورد استفاده قرار میگیرند و در دماهای 120 و110 درجه قابلیت احیا و سپس استفاده مجدد را دارند. در ساشه رطوبت گیر معمولاً از سیلیکاژل گرانول (اشکال کروی) استفاده می شود، اما به شکل های پرک (بدون شکل منظم) و پودری نیز موجود هستند.کاربردهای ساشه رطوبت گیرهمانطور که گفته شد ساشه های رطوبت گیر، رطوبت موجود در بسته ای را که در آن قرار دارند جذب می کنند و این امر می تواند در نگهداری و جلوگیری از آسیب رسیدن به موارد زیادی کمک کننده باشد. مهم ترین صنایعی که می توانند از ساشه رطوبت گیر بهره گیرند عبارتند از:&bull صنعت مواد غذایی&bull دارویی و آزمایشگاه&bull انتشارات و تولیدکنندگان آثار چوبی&bull انبارداری&bull حمل و نقل&bull بسته بندی&bull تجهیزات الکترونیکی و مخابرات&bull آثار باستانی و موزه ها&bull نیروگاه های توزیع برق&bull تجهیزات نظامی&bull صنعت چرم و فرآورده های پوستی&bull صنایع نساجی&bull تولیدکنندگان گازهای صنعتیعلاوه بر تولیدکنندگان و کارخانجات، شما نیز با جمع آوری رطوبت گیرهایی که در خریدهای خود مشاهده می کنید، به شکل شگفت آوری می توانید از مزایای آن استفاده کنید:&bull حفظ تازگی و تمیزی جواهرات&bull تازه نگه داشتن غذای حیوانات&bull حفاظت از گوشی همراه، به خصوص بعد از افتادن در آب&bull جلوگیری از بخار کردن شیشه اتومبیل ها و منازل&bull افزایش طول عمر مفید تیغ اصلاح&bull از بین بردن بو در ساک و کفش های ورزشی و محفظه لباس کثیف&bull محافظت از اسناد یا عکس های قدیمی (که در انبار یا منطقه مرطوب نگه داری می شوند)&bull جلوگیری از زنگ زدن ابزاری که در طولانی مدت استفاده نمی شوند&bull مراقبت از کیفیت دوربین و لنز آن
ادامه مطلباساساً در مواردی که نیاز به از بین بردن ریسک تراکم، تشکیل اسپور یا قالب، خوردگی یا خرابی عمومی اجسام و مواد به دلیل درصد بالای رطوبت نسبی مورد نیاز است، از بسته های خشک کننده به طور گسترده استفاده می شود. با ویژگی آبگیری، ژل سیلیکا در بخش هایی مانند تدارکات، محصولات شیمیایی، فناوری نوری و عکاسی و همچنین برای استفاده های خانگی در کابینت و بین ظروف به طور متداولی استفاده می شود. سیلیکاژلسیلیکاژل ماده معدنی طبیعی دی اکسید سیلیکون (SiO2) می باشد که تصفیه شده و به شکل دانه ای یا مهره ای پردازش می شود. در واقع سیلیکاژل یک خشک کننده طبیعی متخلخل است، بخار آب را جذب کرده و آن را حفظ می کند؛ به دلیل کاربردهای فراوان این محصول رایج ترین ماده خشک کننده می باشد. ترکیب شیمیایی سیلیکاژل (چارچوب نامنظم از اتم های سیلیکون و اکسیژن) باعث می شود که در شرایطی که بخار آب یا مولکول های آن نیاز به جذب و نگه داشتن دارند مورد استفاده قرار گیرد. این ماده به غیر از قابلیت های چشمگیر حذف رطوبت، توسط FDA برای بسته بندی مواد غذایی و دارو نیز مورد تأیید قرار گرفته است.به عنوان یک ماده خشک کننده، اندازه منافذ سیلیکا ژل به طور متوسط 24 آنگستروم بوده و تمایل زیادی به جذب مولکول های رطوبت دارد. ژل سیلیس در دمای حداکثر 105 درجه سانتی گراد رطوبت را جذب می کند، با بالاتر رفتن دما میزان جذب رطوبت کاهش می یابد اما این ژل همچنان کار می کند. سیلیکاژل در دمای اتاق (18 تا 28 درجه سانتی گراد) و رطوبت زیاد (60 تا 90 درصد RH) بهترین عملکرد را دارد و رطوبت نسبی یک ظرف را تا حدود 40 درصد کاهش می دهد. سیلیکا ژل با طیف گسترده ای از اندازه منافذ، قابلیت جذب ترکیباتی غیر از آب را نیز دارد، ترتیب نسبی جذب این ژل عبارتند از: آب، آمونیاک، الکل، دیولفین، الفین و پارافین. هنگامی که امکان جذب چند ترکیب وجود دارد، باید انتظار داشته باشید که ترکیبات جذب شده قوی تر مانند آب، ترکیبات ضعیف تر را جابجا یا خارج کند.انواع سیلیکاژلسیلیکاژل نوعی سیلیس است که به اشکال مختلف پردازش می شود، این ژل مانند یک اسفنج عمل می کند و رطوبت را به داخل منافذ متعدد خود می کشاند. ژل سیلیس در انواع مختلفی تولید می شود که عبارتند از:· سیلیکاژل پرک· سیلیکا ژل گرانول· سیلیکاژل پودریعلاوه بر اشکال ظاهری سیلیکاژل ها در بسته بندی های مختلفی نیز وجود دارند که شامل موارد زیر می شوند:قوطی های سیلیکا ژل: قوطی های سیلیکاژل عمدتا در صنعت داروسازی استفاده می شوند، این قوطی ها و کپسول ها برای کنترل رطوبت، بو و سایر مواد فرار استفاده می شوند.کیسه های سیلیکاژل: این کیسه ها خود به دو نوع با نشانگر (رنگ آن در زمان اشباع تغییر می کند)، نشانگر جزئی (بخشی از ژل ها تغییر رنگ می دهند) و بدون نشانگر (بدون تغییر رنگ) تعریف شدند.سیلیکاژل Tyvek: سیلیکا ژل Tyvek ضد پارگی و گرد و غبار و ایمن است، این باعث می شود برای استفاده در محصولات غذایی مختلف و محصولات دارویی ایده آل باشد.کاغذ سیلیکاژل: کاغذ سیلیکا ژل کاربردهای زیادی دارد، این محصول به بسته بندی ها اضافه می شود تا محصول بسته بندی شده در برابر رطوبت و تراکم محافظت شود. کاغذ سیلیکا ژل هنگام حمل وسایل الکترونیکی، کالاها و محافظت از قطعات در برابر رطوبت بالا استفاده می شود.سیلیکاژل گرانولبا وجود نام ژل، سیلیس در واقع یک ژل نیست، بلکه یک ماده جامد است که معمولاً به شکل دانه های گرد کوچک یا بی شکل در می آید. سیلیس یک ماده طبیعیست که در کوارتز و ماسه وجود دارد و از نظر شیمیایی بی اثر، غیر سمی، غیرقابل اشتعال و غیر محلول است در حالی که آب را به طور موثری جذب می کند. سیلسکاژل گرانول به صورت فله ای یا در بسته های کوچک عرضه می شود؛ فله این محصول برای حل مشکلات رطوبت در تلسکوپ ها و دوربین ها، ساخت گل های خشک شده، فیلترهای ازن، رطوبت گیرهای هوا و غیره استفاده می شود. سیلیکاژل گرانول شکل کروی ژل سیلیس است که رطوبت را جذب می کنند، در نتیجه رشد قارچ ها را کاهش داده و از فساد غذا جلوگیری می کنند.با توجه به کاربرد سیلیکاژل گرانول در صنایع مختلف، از بعضی شناساگرهای رنگ در این مواد استفاده می شود. این شناساگرها به این صورت عمل می کنند که رنگ اولیه سیلیکاژل پس از جذب رطوبت، تغییر پیدا کرده و به رنگ دیگری تبدیل می شود. محصولات سیلیکاژل گرانول بر اساس رنگ، شکل و کاربرد به صورت زیر دسته بندی می شوند:1 سیلیکاژل گرانول شفاف (سفید)سیلیکاژل شفاف در بلورهای بی شکل (گرانول) دارای متغیر گرانولومتری استاندارد بین 3 تا 6 میلی متر است. این سیلیکاژل کلاسیک بدون نشانگر رنگ است، بنابراین قادر به تغییر رنگ نیست تا سیگنال گذار از حالت خشک به مرطوب را نمایش دهد. سیلیکاژل گرانول سفید شبیه نمک پخت و پز معمولی است و به دلیل ظرفیت بخار بالا و بازده خشک شدن، یک ماده خشک کننده با سطح خلوص بسیار بالا می باشد. این ژل با توجه به فرایندهای صنعتی مختلف که در آن استفاده می شود، در اندازه های مختلف وجود دارد.سطح وسیع سیلیکاژل گرانول سفید باعث می شود بتوان از آن برای محافظت از محصولات حساس مانند داروها و وسایل الکترونیکی در برابر رطوبت استفاده کرد. همچنین سایر کاربردهای آن در جذب بخار آب موجود در گازهای طبیعی و گازهای صنعتی مختلف، خشک کردن گل، صنایع غذایی، صنعت چرم، پزشکی، موزه ها و کتابخانه ها می باشد.2 سیلیکاژل گرانول نارنجیرنگ نارنجی در این نوع سیلیکاژل گرانول نشان دهنده محتوای بالای متیل بنفش، یک ترکیب سمی است که به گرانول های ژل سیلیکا کمک می کند بعد از به حداکثر رسیدن ظرفیت جذب رطوبت رنگ خود را از نارنجی به سبز تغییر دهند. همانند سیلیکاژل آبی هنگامی که سیلیکاژل نارنجی، سبز شد می توان آن را با حرارت مجدد فعال کرد و پس از خشک شدن به رنگ نارنجی طبیعی خود برگشت، دوباره آماده استفاده می شود.سیلیکاژل گرانول نارنجی کاربردهای زیادی در صنعت دارد، از جمله در صنایع نظامی، صنایع پتروشیمی، ساختمان، برق و الکترونیک و خشک کردن گل.3 سیلیکاژل گرانول آبیاین نوع سیلیکاژل گرانول با غلظت کلرید کبالت (نمک فلزات سنگین) شسته می شود، کلرید کبالت هنگامی که خشک می شود یک رنگ آبی عمیق دارد و با اشباع شدن از رطوبت، از آبی به بنفش و صورتی تبدیل می شود. این تغییر رنگ در نشان دادن زمان فعال شدن مجدد آن با گرما و بیرون کشیدن رطوبت مفید است؛ پس از خشک شدن گرانول های ژل سیلیکا دوباره آبی می شوند و آماده استفاده مجدد می شوند. سیلیکاژل گرانول آبی با مواد شیمیایی واکنش نمی دهد، بسیار متخلخل است و می تواند مقدار زیادی آب را به دلیل مساحت زیاد داخلی جذب کند.سیلیکاژل گرانول آبی به دلیل دارا بودن مقدار زیادی کلرید کبالت که سمی است، نباید همراه اقلام خوراکی مانند غذاها و داروها استفاده شود. کاربردهای سیلیکاژل گرانول آبی در ترانسفورماتور برق، صنایع پتروشیمی، خشک کردن گل و صنایع با حساسیت بیشتر نسبت به رطوبت هوا می باشد.
ادامه مطلبسیلیکاژل چیست؟سیلیکاژل یک ماده خشک کننده است به این معنا که بخار آب را جذب کرده و نگه می دارد. از شناخته شده ترین کاربرد های سیلیکاژل خشک نگه داشتن بسته بندی کالاها در زمان حمل و نقل و ذخیره سازی است، زیرا تولید کنندگان از آن برای جلوگیری از خراب شدن، قالب گیری یا تخریب اجناس به دلیل رطوبت استفاده می کنند. سیلیکا ژل یک نوع سیلیس با قدرت جذب بسیار بالا و غیر کریستالیست که برای از بین بردن رطوبت گازها و سیالات استفاده می شود؛ همچنین برای غلیظ کردن مایعات، مات کردن سطح رنگ ها و فیلم های مصنوعی و موارد دیگر استفاده می شود.سیلیکاژل نوع بی شکلی از دی اکسید سیلیکون است که نفوذپذیر بوده و شامل یک ساختار نامنظم و سه بعدی می باشد که از جایگزینی مولکول های سیلیکون و اکسیژن ساخته می شود. سطح بالای سیلیکاژل دارای شبکه وسیعی از منافذ باریک متصل به هم است که تمایل زیادی به رطوبت دارند؛ ژل های سیلیکا رطوبت را در دمای بالاتر از 130 درجه سانتیگراد از بین می برد، اما بهتر است در دمای اتاق (حدود 22 درجه) و رطوبت نسبی بالا (60-90٪ Rh) استفاده شود.انواع سیلیکاژلدرتقسیم بندی سیلیکاژل ها می توان آنها را به دو روش شکل و رنگ جدا کرد. سیلیکاژل ها در انواع اشکال گرانول، پرک و پودری تولید می شوند و شکل و اندازه آنها تفاوتی در کاربرد و عملکردشان ایجاد نمی کند. سیلیکاژل گرانول به شکل دانه های گرد کوچک می باشد که قسمت بزرگی از سیلیکاژل های تولیدی را به خود اختصاص می دهد و هم به صورت فله برای استفاده در صنایع تولید شده و هم به شکل بسته های کوچک رطوبت گیر در کنار بسیاری از محصولات قرار میگیرد. سیلیکاژل پرک اشاره به اشکال کریستالی نامنظم دارد و سیلیکاژل پودری نیز ژل های خرد شده ژل سیلیس می باشد که هردو نوع این ژل ها نیز در سایزها و بسته بندی های مختلفی موجود هستند. دسته بندی بعدی سیلیکاژل که تاثیر مستقیم در کاربرد آنها دارد بر اساس رنگ آن می باشد، سه نوع اصلی سیلیکاژل عبارتند از:&bull سیلیکاژل سفید یا شفاف&bull سیلیکاژل آبی&bull سیلیکاژل نارنجیسیلیکاژل آبی و نارنجیسیلیکاژل های رنگی از ترکیب سیلیکاژل سفید با موادی مانند کلرید کبالت در سیلیکاژل آبی و متیل بنفش در سیلیکاژل نارنجی بدست می آیند. این ترکیبات به عنوان نشانگر میزان جذب رطوبت و اشباع از آن عمل می کنند، به صورتی که سیلیکاژل آبی با جذب حداکثر رطوبت به رنگ صورتی و سیلیکاژل نارنجی با اشباع از رطوبت به رنگ سبز تغییر می کنند. تغییر رنگ این ژل ها نشان دهنده نیاز آنها به تعویض یا بازسازی دارد؛ با حرارت دادن به اندازه و دمای مورد نیاز سیلیکاژل های اشباع شده از رطوبت دوباره به رنگ اولیه خود برمیگردند به این معنی که خشک شده و برای استفاده مجدد مناسبند. سیلیکاژل آبی نباید در ارتباط مستقیم با مواد خوراکی مانند داروها یا مواد غذایی استفاده شود زیرا محتوای کلرید کبالت است که ماده ای سمی و مضر برای انسان شناخته می شود.سیلیکاژل سفیدسیلیکاژل یک ماده معدنی طبیعی، مشتق از دی اکسید سیلیکون است که خالص شده و به شکل کریستال یا دانه ای تبدیل شده و همچنین غیرخورنده، غیرسمی، بی بو و از نظر شیمیایی بی اثر است. منافذ به هم پیوسته سیلیکاژل سطح وسیعی را تشکیل مدهند که با جذب و تراکم مویرگی آب را جذب و نگه می دارد و سیلیکاژل را قادر میسازد تا حدود 40 درصد وزن خود را بخار آب با رطوبت 100 درصد جذب کند. سیلیکاژل سفید یا شفاف شکل اصلی ژل های سیلیکا هستند که جاذب قوی رطوبتند اما دارای نشانگر جذب رطوبت نبوده و در صورت جذب رطوبت و اشباع نیز به همان شکل اولیه خود می مانند. این ژل با توجه به فرآیندهای مختلف صنعتی مورد استفاده، در چند اندازه متمایز و وزن های مختلف عرضه می شود. سیلیکاژل سفید بسیار متخلخل با سطح داخلی زیادی است و سطح وسیع آن این اجازه را می دهد تا از اقلام مهمی مانند داروها و سخت افزارها در برابر رطوبت محافظت کند.از آنجا که از نظر شیمیایی خنثی است، شکل و اندازه سیلیکا ژل سفید هرگز تغییر نمی کند، ختی در صورت اشباع از رطوبت سطوح بیرونی آن خشک می ماند. سیلیکاژل سفید به شدت جذب آب را نسبت به سایر مواد ترجیح می دهد، با این حال به عنوان یک جاذب برای ترکیبات دیگر مانند گوگرد و نیتروژن، CO2، C12، HC1، هیدروکربن های محدوده بنزین، آروماتیک ها و بسیاری از ترکیبات دیگر به خوبی عمل می کند. این رطوبت گیر به طور گسترده برای طیف وسیعی از کاربردهای صنعتی که نیاز به یک جاذب انتخابی یا یک خشک کننده با ظرفیت بالا دارند استفاده می شود.مزایای سیلیکاژل سفیدسیلیکاژل سفید با جذب رطوبت، می تواند از رشد کپک و فرسایش جلوگیری کرده و از خراب شدن یا آسیب دیدن اقلام به روش های دیگر جلوگیری کند. دی اکسید سیلیکون جزء اصلی سیلیکاژل سفید است که در ساختار پرک، پئدری یا دانه ای استفاده می شود. در بیشتر بسته های رطوبت گیر که در کنار بسیاری از کالای خریداری شده می بینید، سیلیکاژل سفید گرانول وجود دارند، زیرا ایمن ترند و قابلیت جذب بهتری دارند. برخی از مزایای مهم سیلیکاژل سفید به شرح زیر است:&bull ژل سیلیکا سفید سازگار با محیط زیست است.&bull این نوع ژل ها غیر قابل اشتعالند.&bull غیر سمی و غیر واکنش با سایر ترکیبات می باشد.&bull قابل استفاده مجدد با گرم کردن.&bull سیلیکاژل سفید به راحتی بسته بندی می شود.کاربردهای سیلیکاژل سفیدانواع ژل سیلیکا برای جذب رطوبت و خشک نگه داشتن محصولات استفاده می شوند، تولید کنندگان ژل سیلیکا بسته های خشک کننده حاوی این ژل ها را برای تازه و بدون رطوبت نگه داشتن محصولات تا رسیدن به خریدار ارائه می کنند. سیلیکاژل سفید محصولیست که در مصارف صنعتی به ویژه برای استفاده در تصفیه خانه های گاز، هوا و فیلتر به طور کلی مناسب است، در حالی که با در نظر گرفتن عدم تغییر رنگ، میزان فرسودگی محصول تنها با توزین قابل بررسی است. برخی از مهمترین کاربردهای سیلیکاژل سفید به شرح زیر است:&bull در خشک کردن فاز مایع استفاده می شود.&bull در تولید کاتالیزور بکار گرفته می شود.&bull جذب هیدروکربن و فلزات سنگین را انجام می دهد.&bull در پخش کننده عطر در اتومبیل، کمد لباس و غیره مورد استفاده قرار میگیرد.&bull در یخچال برای از بین بردن رطوبت گازها استفاده می شود.&bull از محموله های الکترونیک، ویتامین ها، داروها، مواد غذایی محافظت می کند.&bull در صنعت گاز برای خشک کردن گاز طبیعی به کار گرفته می شود.&bull به عنوان یک ماده خشک کننده در بسته بندی محصولات قرار میگیرد.&bull در خشک کن هوای فشرده نیز استفاده می شود.&bull برای حذف رطوبت از کتابخانه ها و موزه ها استفاده می شود.&bull به عنوان ماده ای در بستر حیوانات خانگی برای نگهداری طولانی مدت قرار میگیرد.&bull از سیلیکاژل سفید همچنین برای خشک کردن گل های طبیعی استفاده می شود.
ادامه مطلب