به دفعات مشاهده می شود که انواع مختلف محصولات بسته بندی شده (عمدتاً محصولات غذایی و دارویی) در اثر رطوبت آسیب می بینند و فاسد می شوند. رطوبت به راحتی می تواند طعم طبیعی محصولات غذایی را از بین ببرد و همچنین می تواند باعث ایجاد انواع واکنش های شیمیایی در داروها شود که منجر به از دست دادن اثربخشی آنها می شود. چنین خسارت هایی زیان زیادی برای شرکت ها به همراه دارند، این اثرات مخرب را تنها زمانی می توان کاهش داد که بتوان محیط قرارگیری محصولات را از رطوبتی که به طور طبیعی در هوا وجود دارد، خشک کرد. برای جلوگیری از چنین مشکلاتی، همه شرکت ها به ویژه شرکت های حمل و نقل، استراتژی استفاده از بسته های رطوبت گیر را در بسته بندی خود انتخاب می کنند.زمانی که نیاز به رطوبت گیر و خشک کننده ها مطرح می شود، سیلیکاژل ها اولین انتخاب هستند زیرا انواع مختلف آن قدرت جذب بالایی دارند و می توانند رطوبت، بخار آب و سایر مواردی که ممکن است به محصولات بسته بندی شده آسیب برساند را خشک کنند. به همین دلیل است که اغلب سیلیکاژل بسته ای را در کنار همه محصولات مشاهده می کنید، چه بسته های کفش چرمی، چه موبایل های نو و چه در بسته بندی لوازم الکترونیکی و حتی داروها. مزیت دیگر استفاده از سیلیکاژل برای مصارف صنعتی یا شخصی، امکان احیا کردن آن توسط حرارت دادن و استفاده از آنها به دفعات می باشد؛ همین امر علاوه بر صرفه جویی در هزینه ها باعث دفع کمتر آنها به عنوان زباله و دوستی با محیط زیست می شود.نحوه عملکرد سیلیکاژلسیلیکاژل ها می توانند 40 درصد وزن خود را رطوبت جذب کنند و به دلیل همین ظرفیت بالا برای جذب رطوبت در سطح صنعتی نیز استفاده می شوند. ساختار میکرو متخلخل، سیلیکاژل ها را به یک ماده رطوبت گیر با ظرفیت بالا تبدیل می کند، مولکول های آب به سطح ژل های سیلیکا می چسبند زیرا فشار بخار کمتری نسبت به هوای اطراف دارند. سیلیکا ژل میل بسیار قوی برای ترکیب با آب دارد و آن را نسبت به اکثر مواد دیگر بیشتر و سریعتر جذب می کند؛ البته این ژل ها همچنین یک جاذب خوب برای HC1، هیدروکربن های محدوده بنزین، CO2، C12، ترکیبات گوگرد و نیتروژن، آروماتیک و بسیاری دیگر هستند. انواع سیلیکاژل ها هیچ عوارض جانبی یا واکنش شیمیایی با محصولات ندارند؛ حتی زمانی که سیلیکاژل با بخار آب اشباع شده باشد، هنوز ظاهری کاملاً خشک داشته و شکل آن بدون تغییر خواهد ماند.سیلیکاژل نارنجیسیلیکاژل نارنجی با یک نشانگر ارگانیک غنی شده که رنگ نارنجی را به آن ارائه می دهد و هنگامی که رطوبت را جذب می کند، رنگ ژل های نارنجی به سبز تیره تا سیاه تبدیل می شوند. به طور کلی سیلیکاژل ها در اشکال گرانول (مهره های کروی)، پرک (بدون شکل) و پودری تولید می شوند که با توجه به موقعیت مورد استفاده قرار میگیرند. سیلیکاژل های نارنجی در اشکال مهره ای، دانه های شکسته یا پودر همه مشخصات فنی مشابهی دارند و می توانند بر اساس نیاز بدون توجه به شکل، مورد استفاده قرار گیرند. این نوع ژل سیلیکا به دلیل ماهیت ارگانیک و غیر سمی بودن، هیچ گونه عوارض جانبی در محیط زیست ندارد و برای سلامتی انسان نیز بی خطر است. سیلیکا ژل های نارنجی به طور کلی با دی اکسید سیلیکون (SiO2) فرموله می شود و عاری از ناخالصی هایی مانند سولفات ها، کلریدها و سایر مواد آلی هستند؛ همچنین راندمان جذب بسیار بالایی داشته، بنابراین در صورت استفاده صحیح بسیار موثر هستند. ابتدا رنگ سیلیکاژل ارگانیک نارنجی است و پس از جذب مقداری رطوبت زرد شده و با رطوبت بیشتر از زرد به سبز و با اشباع از رطوبت به رنگ سبز تیره تبدیل می شود. در زمان استفاده از سیلیکاژل نارنجی رنگ های مختلف سطوح مختلف رطوبت جذب شده را نشان می دهند و با احیا کردن سیلیکاژل مجدداً به رنگ نارنجی تبدیل خواهد شد.کاربردهای سیلیکاژل نارنجیرطوبت گیرهای سیلیکاژل نارنجی به طور گسترده در کاربرد ترانسفورماتور تنفسی استفاده می شوند و عموماً در تنفس گر صنایع برق برای کنترل رطوبت بکار گرفته می شوند. رطوبت در اثر سرمایش و گرمایش ماشین ها ایجاد می شود و از تنفسگر دارای سیلیکاژل نارنجی برای جذب این مقدار رطوبت استفاده می شود. به طور کلی کاربردهای سیلیکاژل نارنجی در مواردی است که محصولات باید از رطوبت و نم محافظت شوند، این رطوبت گیر در صنایع گازی، غذایی، داروسازی، ترانسفورماتور و صنعت چرم و نساجی به وفور استفاده می شود. کاربردهای سیلیکاژل نارنجی در صنایع به شرح زیر می باشد:&bull تمیز کردن و خشک کردن گازهای صنعتی و هوای فشرده&bull جایگزین سیلیکاژل آبی در فرآیند تنفس (ترانسفورماتور)&bull جلوگیری از رطوبت مواد بسته بندی شده در هنگام حمل محموله های صادراتی&bull آبگیری گازهای صنعتی و محصولات ترکیبی&bull خشک کردن نمونه های تحلیلی&bull ابزارهای نوری و بسته بندی دستگاه ها&bull نگهداری و خشک کردن گل و بذر&bull محافظ دستگاه های الکترونیکی از اثرات آسیب رطوبت&bull فرآیند خشک کردن حلال ها&bull جلوگیری از رطوبت، فساد و کپک در هر محیطیبه جز استفاده های کلی در صنایع، کاربردهای زیادی برای استفاده از رطوبت گیرهای سیلیکاژل در زندگی روزمره نیز وجود دارد. ساشه های رطوبت گیری که در بسته بندی محصولات وجود دارند معمولاً از سیلیکاژل گرانول پر شده اند و می توان آنها را به دفعات زیادی برای جذب رطوبت استفاده کرد، به عنوان مثال میتوانید برای خشک کردن گل های طبیعی، سالم نگه داشتن اسناد و آلبوم های قدیمی، جلوگیری از زنگ زدن هر وسیله فلزی، تمیز و بدون بو نگه داشتن کفش ها و ساک های ورزشی، جلوگیری از بخار کردن شیشه خودروها و تازه نگه داشتن جواهرات از آنها استفاده کنید.آیا سیلیکاژل نارنجی سمی است؟سیلیکاژل به تنهایی ماده ای غیرسمی، غیر اشتعال و بدون بو می باشد که هیچ ضرری برای انسان یا محیط زیست او ندارد. در سال 1998 اتحادیه اروپا به این نتیجه رسید که کلرید کبالت برای انسان خطر سلامتی دارد و برای محیط زیست نیز خطرناک است و از آنجایی که سیلیکاژل آبی حاوی این ماده است، آنها استفاده از ژل سیلیکای آبی را در کشورهای اروپایی ممنوع کردند. اما اکثر صنایع به خشک کننده های دارای نشانگر (اندیکاتور) نیاز دارند، بنابراین سیلیکاژل نارنجی برای پوشش این نیاز تولید شد. ماده اصلی نشانگر در سیلیکاژل نارنجی ویولت متیل است که به جای کلرید کبالت برای نشان دادن میزان رطوبت جذب شده استفاده می شود. این ماده ارگانیک و ایمن است و به نام ژل Enviro نیز شناخته می شود؛ به دلیل ماهیت غیر سمی آن، در زمان بسیار کمی محبوبیت پیدا کرده و در بسیاری موارد جایگزین سیلیکاژل آبی شده است.یکی از خطراتی که برای سیلیکاژل ها بدون در نظر گرفتن رنگ و شکل آن در نظر گرفته اند، احتمال خوردن آنها توسط کودکان یا حیوانات خانگی می باشد. این اتفاق می تواند منجر به مشکلات گوارشی، حساسیت های پوستی و تنفسی یا حتی خفگی شود، بنابراین باید این بسته ها را دور از دسترس آنها قرار دهید و در صورت مشاهده بلعیدن آن با اورژانس تماس بگیرید.
ادامه مطلببسیاری از مواد حاوی رطوبت هستند که این مقدار بستگی به دما و RH هوای اطراف دارد. اگر دما یا RH تغییر کند، میزان رطوبت درون جسم نیز تغییر می کند به طوری که با وضعیت جدید هوای اطراف به تعادل می رسد. میزان رطوبت عبارت است از وزن آب موجود در یک جسم که برحسب درصد وزن خشک آن بیان می شود. بسته های سیلیکاژل را معمولا در لوازم خوراکی، دارویی و پوشاک خریداری شده مشاهده می کنید، این بسته ها حاوی شکل جامد دی اکسید سیلیکون هستند که یک ماده خشک کننده و قادر به جذب مولکول های آب از درون بسته بندی کاغذی می باشد تا میزان رطوبت آن را نسبت به محیط اطراف به تعادل برساند.سیلیکاژل چیست؟سیلیکاژل یک ماده شیمیایی بی اثر و غیر سمیست که از دی اکسید سیلیکون (ماده معدنی موجود در کوارتز) بی شکل تشکیل شده و دارای یک شبکه داخلی متصل کننده منافذ میکروسکوپیست که مساحت معمولی آن 700-800 متر مربع در گرم است؛ یا به بیان دیگر سطح داخلی یک قاشق چایخوری پر از ژل سیلیس معادل یک زمین فوتبال می باشد. مولکول های آب توسط این منافذ ریز جذب می شوند تا زمانی که تعادل فشار بخار با رطوبت نسبی هوای اطراف به دست آید. سیلیکاژل یک ماده خشک کننده است و به لقب "فوق جاذب" شناخته می شود، زیرا می تواند تا 40 درصد وزن خود آب را جذب کند و در خود نگه دارد. تولید کنندگان انواع بسته های سیلیکا ژل را در بسته بندی های محصولاتشان قرار می دهند تا به حفظ خشکی و طراوت محصولات و جلوگیری از ایجاد کپک و فساد کمک کند.بسته های سیلیکاژل برای جذب رطوبت و تراکم استفاده می شوند و معمولاً در کالاهای چرمی، لوازم الکترونیکی و تزئینی نیز یافت می شوند. این بسته ها معمولاً به شکل بسته های کوچک و سفید هستند همچنین به شکل فله برای مقاصد مختلف موجود هستند.آیا سیلیکاژل سمی است؟سیلیکاژل یک ماده غیر سمی است و در صورت بلع، بدن این ماده را دفع می کند، اما در صورت مصرف کودکان خردسال یا حیوانات خانگی خطر خفگی و عوارض جانبی مانند درد شدید معده وجود خواهد داشت. البته در برخی موارد، تولید کنندگان سیلیکاژل ها را توسط کلرید کبالت، یک ترکیب سمی، می پوشانند که خوردن آن به احتمال زیاد باعث تهوع و استفراغ می شود. کلرید کبالت یک شاخص نشانگر رطوبت است که در زمان خشکی آبی تیره و هنگام اشباع با آب صورتی می شود. ژل سیلیکا با روکش کبالت معمولاً برای محصولات مصرفی مانند غذا یا داروها استفاده نمی شود.سیلیکاژل پودریهمانطور که گفته شد، دی اکسید سیلیکون جزء اولیه سیلیکاژل است که به اشکال مختلف گرانول (کروی)، پرک (بی شکل) و پودری تصفیه می شود. سیلیکاژل پودری نوع پودر ژل سیلیکا از نوع کریستال است که نتیجه خرد شدن ژل سیلیس سفید می باشد. از سیلیکاژل پودری به عنوان کاتالیزور در آزمایشگاه های شیمیایی مختلف و فرایندهای شیمیایی استفاده می شود، همچنین به عنوان عامل ساینده نیز کاربرد دارد. بسیاری از صنایع و تولید کنندگان معمولاً از پودرهای سیلیس به تنهایی یا در ترکیب با سایر مواد استفاده می کنند، این ماده معدنی دارای خاصیت جذب و غلیظ کننده رطوبت است که باعث می شود سیلیس در مصالح ساختمانی، لوازم آرایشی و برخی غذاها نیز بکار گرفته شود.سیلیس یکی از رایج ترین مواد معدنی روی کره زمین است که جزء تشکیل دهنده ماسه و کوارتز و سایر مواد معدنی نیز می باشد. تولیدکنندگان با استخراج سیلیس طبیعی را بدست می آورند و این ماده را به صورت سیلیکاژل پرک، گرانول یا پودرهای ریز شکل می دهند. البته برخی از شرکتها برای تولید سیلیکاژل پودری، سیلیس مصنوعی تولید می کنند، البته هر دو پودر سیلیس طبیعی یا مصنوعی اغلب در محصولات غیر غذایی یافت می شوند. در صورت تماس این ماده با پوست یا چشم، توصیه می شود محل مربوطه را بلافاصله با آب شستشو دهید. همچنین، تا حد امکان از استنشاق سیلیکاژل پودری خودداری کنید اما در صورت بروز این شرایط بهتر است فرد مورد نظر در معرض هوای تازه قرار بگیرد. لازم به ذکر است که این ماده نباید در ظروفی که برای تهیه غذا مورد استفاده قرار می گیرند، نگهداری شود.انواع سیلیکاژل پودریسیلیکاژل پودری، مانند سایر انواع ژل سیلیکا، رطوبت را جذب کرده و در داخل خود نگه می دارد و معمولاً رنگ سفید دارد. انواع مختلف، رنگ و اندازه های سیلیکاژل وجود دارد که سه رنگ متداول موجود برای سیلیکاژل پودری سفید، آبی و نارنجی هستند. سیلیکاژل های پودری رنگی دارای نشانگر با شاخص های رطوبت هستند که با جذب رطوبت تغییر رنگ می دهند تا زمانی که محصول اشباع شده و نیاز به فعال سازی مجدد داشته باشد.1 سیلیکاژل پودری سفید یا شفاف یک ژل سیلیکا بدون نشانگر است، به این معنی که وقتی پودر سیلیکاژل رطوبت را جذب می کند، همچنان سفید باقی می ماند. این نوع سیلیکاژل ها معمولاً در کنار هر محصولی که با وجود رطوبت بالا آسیب ببیند، مانند چرم یا کالاهای الکتریکی به صورت بسته های کوچک استفاده می شود. 2 سیلیکاژل پودری آبی دارای کلرید کبالت است، که به این ژل اجازه می دهد رنگ خود را پس از رسیدن به حداکثر ظرفیت جذب به صورتی تغییر دهد. پس از صورتی شدن این سیلیکاژل پودری می توان آن را با گرما دوباره فعال کرد تا رطوبت داخل آن کاملاٌ خشک شود و وقتی دوباره به رنگ آبی درآمد، آماده استفاده است. از سیلیکاژل پودری آبی در اطراف غذا استفاده نمی شود، زیرا کلرید کبالت ماده ای سمی است.3 سیلیکاژل پودری نارنجی دارای متیل بنفش است که می تواند از نارنجی به سبز یا نارنجی به بی رنگ تبدیل شود. این ماده سمی نیست اما بهتر است در تماس مستقیم با مواد غذایی یا دارویی قرار نگیرد. همانند سیلیکاژل آبی پودری، هنگامی که رنگ آن تغییر کرد (نشان دهنده حداکثر جذب سیلیکاژل نارنجی است) می توان آن را با گرما مجدد فعال کرد و وقتی رطوبت آن خشک و دوباره نارنجی شد، آماده استفاده می باشد.
ادامه مطلبابرهایی که در آسمان وجود دارند نشان دهنده وجود آب در هواست، که به شکل بخار و مایع (درصورت وجود باران) هستند. این موضوع در هوای خانه نیز صادق است و با وجود هر وسیله گرمایشی هم مقداری رطوبت در اطراف شما وجود دارد. علی رغم اینکه بیش از 60% بدن انسان از آب تشکیل شده اما وجود رطوبت بالا در محیط زندگی می تواند مشکلات زیادی برای انسان ایجاد کند. علاوه بر خود انسان رطوبت زیاد می تواند باعث مشکلاتی مانند کپک زدن لباسها، زنگ زدن قطعات الکتریکی و وجود قارچ ها و بیماری های تنفسی در محیط شود. برای رفع رطوبت از محیط دستگاه هایی وجود دارند که مانند جاروبرقی عمل می کنند، از یک طرف هوای داخل اتاق را می مکند و پس از خارج کردن رطوبت آن را به اتاق می دمند. اما برای خروج رطوبت از محصولات غذایی و دارویی و کالاهای مصرفی چه باید کرد؟ساشه رطوبت گیرمعمولاً در حمل و نقل و بسته بندی ثانویه صنایع دارویی، الکترونیکی، غذایی و تولیدی به عنوان راهی برای طولانی کردن نگهداری و محافظت از اقلام در برابر صدمات کپک، کپک و زنگ زدگی از ساشه های رطوبت گیر استفاده می شود. در صنایع به خصوص بخش های بهداشتی، دارویی و غذایی از بسته بندی های کوچک یکبارمصرفی استفاده می شود که با نام ساشه شناخته می شوند. این ساشه ها زمانی که از مواد مخصوص برای جذب رطوبت اضافی محصولات پر شوند، به نام ساشه رطوبت گیر شناخته می شوند و در تمامی بسته بندی های کالاهای حساس به رطوبت دیده می شوند. کیسه های حاوی رطوبت گیر معمولاً با گرما بسته می شوند و از موادی مانند سیلیکاژل ها، مولکولارسیو و آلومینا فعال پر می شوند که باعث ایجاد یا حفظ حالت خشکی در هر محیطی در مجاورت آن می شوند.ساشه رطوبت گیر از هر نوعی که باشد مطابق استانداردهای FDA، غیر خورنده و برای همه سطوح و پارچه ها ایمن هستند. می توانید از ساشه های رطوبت گیر مستقیماً روی سطح لوازم استفاده کرده یا در فاصله کمی از آن در محیط آویزان کنید، در هر صورت محل قرارگیری آن تاثیری در میزان جذب رطوبت نخواهد داشت. ساشه ها معمولاً از جنس فیبرهای پلی اتیلنی ریز بافت تولید می شوند که ویژگی های وزن کم، انعطاف پذیری، نرم و مقاومت در برابر پارگی را دارا می باشند. ساشه رطوبت گیر در وزن های مختلفی از 0.5 گرم تا 10 گرم موجود است که علاوه بر کیسه تکی، برای کاربرد در کارخانه های تولید به صورت نواری نیز وجود دارند.سیلیکاژلبه طور معمول برای تولید ساشه رطوبت گیر از سیلیکاژل استفاده می شود؛ که ماده ای طبیعی با قدرت جذب بالا می باشد و انواع آن قابلیت فعال شدن دوباره را دارند. سیلیکاژل شکلی غیر سمی از دی اکسید سیلیکون است که متخلخل بوده و قابلیت جذب و نگه داری رطوبت تا 40درصد از وزن خودش را دارد؛ نکته مهم در خصوص سیلیکاژل ها این است که این مواد قابلیت جذب مایعات دیگر غیر از آب (مانند الکل، آمونیاک، پارافین و ...) را نیز دارا می باشند. سیلیکاژل ها در انواع سفید (شفاف)، آبی و نارنجی موجود هستند و تفاوت نوع رنگی و سفید آن در نشانگر حداکثر جذب رطوبت و نیاز به تعویض یا فعال سازی مجدد می باشد. ساشه رطوبت گیر حاوی سیلیکاژل های رنگی (آبی و نارنجی) به دلیل ترکیب با مواردی که سمی هستند، مانند کلرید کبالت، در بسته بندی محصولات مصرفی (دارویی و خوراکی) استفاده نمی شوند.سیلیکاژل آبی و نارنجی زمانی که حساسیت نسبت به رطوبت موجود در هوا زیاد باشد مورد استفاده قرار میگیرند و در دماهای 120 و110 درجه قابلیت احیا و سپس استفاده مجدد را دارند. در ساشه رطوبت گیر معمولاً از سیلیکاژل گرانول (اشکال کروی) استفاده می شود، اما به شکل های پرک (بدون شکل منظم) و پودری نیز موجود هستند.کاربردهای ساشه رطوبت گیرهمانطور که گفته شد ساشه های رطوبت گیر، رطوبت موجود در بسته ای را که در آن قرار دارند جذب می کنند و این امر می تواند در نگهداری و جلوگیری از آسیب رسیدن به موارد زیادی کمک کننده باشد. مهم ترین صنایعی که می توانند از ساشه رطوبت گیر بهره گیرند عبارتند از:&bull صنعت مواد غذایی&bull دارویی و آزمایشگاه&bull انتشارات و تولیدکنندگان آثار چوبی&bull انبارداری&bull حمل و نقل&bull بسته بندی&bull تجهیزات الکترونیکی و مخابرات&bull آثار باستانی و موزه ها&bull نیروگاه های توزیع برق&bull تجهیزات نظامی&bull صنعت چرم و فرآورده های پوستی&bull صنایع نساجی&bull تولیدکنندگان گازهای صنعتیعلاوه بر تولیدکنندگان و کارخانجات، شما نیز با جمع آوری رطوبت گیرهایی که در خریدهای خود مشاهده می کنید، به شکل شگفت آوری می توانید از مزایای آن استفاده کنید:&bull حفظ تازگی و تمیزی جواهرات&bull تازه نگه داشتن غذای حیوانات&bull حفاظت از گوشی همراه، به خصوص بعد از افتادن در آب&bull جلوگیری از بخار کردن شیشه اتومبیل ها و منازل&bull افزایش طول عمر مفید تیغ اصلاح&bull از بین بردن بو در ساک و کفش های ورزشی و محفظه لباس کثیف&bull محافظت از اسناد یا عکس های قدیمی (که در انبار یا منطقه مرطوب نگه داری می شوند)&bull جلوگیری از زنگ زدن ابزاری که در طولانی مدت استفاده نمی شوند&bull مراقبت از کیفیت دوربین و لنز آن
ادامه مطلب