سیلیکا ژل یک عامل خشک کننده است که اغلب برای حذف رطوبت از یک محیط بسته کوچک و خشک کردن گل استفاده می شود. بسته های سیلیکاژل اغلب در جعبه های کفش و بسته های دیگر خرید یافت می شوند که باید رطوبت را از محصول دور نگه دارند. ژل سیلیکا با بیرون کشیدن یا خارج کردن رطوبت از آنها، رطوبت را در خود حفظ یا از بین می برد و در نتیجه به حفظ سلامت کالا کمک می کند. سیلیکاژل از نظر شیمیایی بی اثر، غیر خورنده، غیر سمی و بی بو است و به همین دلیل معمولاً در محصولات خانگی یافت می شود، به عنوان مثال غالباً با داروها و ویتامین ها بسته بندی می شود تا محتویات خشک بمانند. اگرچه ژل سیلیس غیر سمی است، اما ممکن است به طور تصادفی توسط کودکان یا حیوانات خانگی بلعیده شود و مشکل ساز باشد، بنابراین بهتر است آن را دور از کودکان کوچک نگه دارید.
سیلیکاژل معمولاً به شکل گرانول ساخته می شود اما سیلیکاژل پرک و پودری نیز همان کاربرد را دارند، این ماده از سیلیکات سدیم ساخته شده و رطوبت هوا را جذب می کند تا رطوبت نسبی را تا حدود 40 درصد کاهش دهد. تولید کنندگان محصولات خوراکی و غیر خوراکی اغلب بسته های سیلیکاژل را در بسته بندی خود قرار می دهند تا از خوردگی، فاسد شدن و کپک جلوگیری کند. سیلیکاژل ها همچنین در صنایع الکترونیک نیز بسیار کاربرد داشته و برای بیمارستان ها نیز بسیار موثر می کنند. همانطور که می دانید، رطوبت دشمن هرگونه تلاش برای تازه نگه داشتن و وضعیت خوب هر وسیله ای است. بسته های سیلیکاژل با جذب رطوبت می تواند باعث حفظ عکس ها و کاغذهای مهم، جلوگیری از زنگ زدگی ابزارها یا جلوگیری از بخار کردن شیشه خودرو شوند.
در بسیاری از لباس ها و محصولات چرمی که خریداری می کنید نیز می توانید بسته های ژل سیلیکا را مشاهده کنید، وجود این بسته ها علاوه بر حفظ تازگی و بوی خوب آنها، باعث افزایش ماندگاری نیز خواهد شد. علاوه بر موارد گفته شده، کاهش بیماری های قارچی و ویروسی در حیوانات خانگی با کاهش رطوبت بستر نگهداری آنها نیز از کاربردهای سیلیکاژل می باشد.
پس از آن که سیلیکاژل رطوبت را جذب کرد، از حالت فعال به حالت غیرفعال تبدیل می شود؛ اما می توان آن را مجدد فعال کرد و دوباره از آن استفاده کرد، نه اینکه دور ریخته شود. اگر سیلیکاژل را برای مدت طولانی داخل محیط بسته دارای رطوبت بگذارید، از رطوبت اشباع شده و ممکن است به مرور زمان مقداری از آن را خارج کند که می تواند لوازم شما را خراب کند. در زندگی روزمره همه با تعدادی از ساشه های رطوبت گیر روبرو شده اند که در بسته های خرید یا در بطری های دارو یا در داخل کفش های جدید قرار دارند؛ اکثر مردم بلافاصله آنها را دور می اندازند زیرا این بسته های کوچک به نوعی مانع محسوب می شوند. اما اگر بتوانید کاربردی برای آنها پیدا کنید، چطور؟
علاوه بر اینکه کاربردهای بسته های سیلیکاژل بسیار فراوانند، می توان پس از استفاده چندباره از آنها و در صورت جذب رطوبت بیش از حد، آن ها بارها احیا و مجدداً استفاده کرد. بسیاری از شرکت های تولیدی با جمع آوری ساشه های رطوبت گیر بازیافت شده آنها را دوباره فعال می کنند و مانند یک سیلیکاژل نو قابل استفاده می باشد. سیلیکاژل ها در سه حالت شفاف (سفید)، آبی و نارنجی وجود دارند که انواع رنگی آن دارای شاخص نشانگر رطوبت هستند، به این صورت که سیلیکاژل آبی درصورتی که از رطوبت اشباع شود به رنگ صورتی و سیلیکاژل نارنجی به رنگ سبز تبدیل خواهند شد، این تبدیل رنگ ها نشان از نیاز به تعویض یا احیا کردن سیلیکاژل ها دارد.
پس از استفاده از سیلیکاژل ها می توان آنها را با روش هایی در خانه نیز مجدداً فعال و قابل استفاده کرد. روش های احیاء سیلیکاژل در خانه به شرح زیرند:
1-روش احیاء کردن سیلیکاژل در فر: این روش نسبت به سایر روش ها زمان بیشتری نیاز دارد اما بهترین نتیجه را می دهد. فر را روی 132 درجه سانتی گراد (275 درجه فارنهایت) تنظیم کنی، سیلیکا ژل ها را در ظرف مناسب و سپس در فر قرار دهید و تا زمانی که سیلیکاژل ها تغییر رنگ (تبدیل به آبی یا نارنجی) دهند اجازه دهید خشک شوند. روش خشک کردن سیلیکا ژل در فر تقریباً نیم ساعت برای هر لیتر ژل طول می کشد، اما باید هر چند دقیقه یکبار به آن سر بزنید و درصورت تغییر رنگ در زمان کمتر آن را از فر خارج کنید. پس از خارج کردن قالب حاوی سیلیکاژل اجازه دهید تا کاملاً خنک شود؛ ژل سیلیس فعال شده را در کیسه زیپ پلاستیکی نگهداری کنید تا از رطوبت تا زمان استفاده دور نگه داشته شود. این مراحل را می توان به دفعات مکرر انجام داد.
2- روش خشک کردن سیلیکاژل با مایکروویو: سیلیکاژل های استفاده شده را در یک ظرف مناسب قرار دهید و قدرت مایکروویو را روی حالت متوسط تنظیم کنید. پس از تقریباً 3 تا 5 دقیقه خشک کردن ژل ها را از نظر تغییر رنگ بررسی کنید، اگر هنوز آبی یا نارنجی نشده اند، آنها را با یک قاشق هم بزنید و 3 تا 5 دقیقه دیگر گرم کنید. زمان تقریبی احیاء کردن سیلیکاژل ها در مایکروویو 8 تا 12 دقیقه در هر پوند معادل 453 گرم ژل است؛ زمان دقیق با توجه به نوع مایکروویو متفاوت است.
3-روش احیاء سیلیکاژل ها با آفتاب: به سادگی با قرار دادن سیلیکاژل ها در زیر نور مستقیم خورشید، آنها را دوباره شارژ می کنید؛ البته باید دقت کنید که رطوبت محیط زیر 40 درصد باشد.
• برای احیاء سیلیکاژل از یک ظرف مخصوص پیرکس استفاده کنید، ضخامت شیشه باید حدود ¼ اینچ باشد؛ از ظروف غیر شیشه ای مانند پلاستیک یا ظروف مایکروویو استفاده نکنید، زیرا ژل های داغ ممکن است باعث ذوب شدن ظرف شوند.
• سیلیکاژل ها در حین فرآیند احیاء بسیار داغ می شوند، سعی نکنید بلافاصله پس از اتمام کار ژل سیلیکا یا ظرف را حرکت دهید و تا زمانی که در دمای مناسب خنک شده باشد صبر کنید.
• سیلیکاژل ها را بیش از حد گرم نکنید، اگر گرمای زیادی به آنها دهید ممکن است به خواص آنها آسیب برسانید و قدرت جذب رطوبت را از بین ببرید. همچنین جنس ساشه رطوبت گیر می تواند عامل محدود کننده دیگری برای حرارت باشد، معمولا بسته های پلاستیکی در دمای 175 درجه بهتر عمل می کنند، اگرچه احیاء مواد خشک کننده بیشتر طول می کشد. بهترین دما برای احیاء سیلیکاژل ها در فر زیر 300 درجه و حداکثر 900 وات در مایکروویو می باشد.
• در حالی که کیسه های پلاستیکی برای بسته بندی سیلیکاژل تا دو هفته کار می کنند، یک شیشه با درب مقاوم در برابر حرارت به احتمال زیاد بهترین نتیجه را برای ذخیره سازی طولانی مدت به شما می دهد.
• سیلیکاژل ها صدها بار قابل احیاء کردن هستند و ثابت شده که حتی پس از 500 بار شارژ مجدد نیز موثر است؛ اگرچه بازده آن پس از حدود 100 بار استفاده کاهش می یابد، اما هنوز کاملاً کارآمد است.
هنگامی که فضای ساختمان یا فرآیند ساخت به سطح رطوبت بسیار کم در هوا نیاز دارد، رطوبت گیر می تواند بهترین راه برای حذف آن باشد. سیلیکاژل نقش بسزایی در افزایش عملکرد سیستم های رطوبت گیر ایفا می کند، با ایجاد یک ورودی به مجموعه ای از ژل ها که هوا می تواند به آن برسد، رطوبت گیر سیلیس می تواند رطوبت را در مدت زمان طولانی تری جذب کند.
ادامه مطلبپس از آن که سیلیکاژل رطوبت را جذب کرد، از حالت فعال به حالت غیرفعال تبدیل می شود؛ اما می توان آن را مجدد فعال کرد و دوباره از آن استفاده کرد، نه اینکه دور ریخته شود.
ادامه مطلبتفاوت اصلی بین غربال مولکولی و سیلیکاژل در این است که غربال مولکولی ماده ای حاوی منافذ با اندازه مشابه است، در حالی که سیلیکاژل ماده ایست متخلخل که دارای منافذ با اندازه های مختلف می باشد.
ادامه مطلب