کاربردهای سیلیکاژل در صنعت داروسازی

بسته بندی ایمن محصولات یکی از نکات ضروری در صنعت داروسازی است، زیرا این محصولات به تغییرات عوامل محیطی مانند دما و رطوبت بسیار حساس هستند. جذب رطوبت در داروهایی مانند قرص، پودر، کپسول به دلیل محیط مرطوب باعث تجزیه می شود که می تواند اسید سالیسیلیک و اسید استیک تولید کند و بوی بدی بدهد. به همین دلیل، شرکت های داروسازی تمام تلاش خود را می کنند تا با استفاده از بسته های رطوبت گیر در کنار آنها یکپارچگی محصولات را حفظ کنند و از تغییر در ترکیب شیمیایی آنها جلوگیری کنند.

استانداردهای رقابتی جهانی سیلیکاژل برای برآورده کردن کاربردهای دارویی روز به روز در حال افزایش است زیرا ظرفیت جذب عالی آنها در RH متغیر است. با افزایش رطوبت نسبی، ظرفیت جذب ماده رطوبت گیر نیز افزایش می یابد، بنابراین در تکنیک های تحلیلی برای آماده سازی ها و تصفیه های دارویی بیشترین ارجحیت را دارد. انتظار می رود که نرخ رشد جاذب های سیلیکاژل در کاربردهای دارویی بهداشت و درمان در سطح جهان رشد کند و در نتیجه حجم تولید این محصول را افزایش دهد. استفاده از هر کدام از رطوبت گیرها در صنعت دارویی مستلزم رعایت بالاترین استانداردهای کیفی است.

اهمیت سیلیکاژل برای صنعت داروسازی

بسته های رطوبت گیر نقش کلیدی در بخش داروسازی دارند و رطوبت گیرهای حاوی سیلیکاژل محبوب ترین آنها هستند. خشک کننده های سیلیکاژل در صنعت غذایی، صنایع دارویی، بسته بندی داروهای گیاهی، دامپزشکی و دندانپزشکی استفاده می شود. هنگامی که داروها در بطری ها بسته بندی می شوند، ساشه های رطوبت گیر نیز در خطوط بسته بندی قرار می گیرند تا اطمینان حاصل شود که داروها تحت تأثیر رطوبت، کپک و میکروارگانیسم ها قرار نمی گیرند. کنترل رطوبت برای محصولات دارویی بسیار مهم است، زیرا وجود رطوبت نه تنها می تواند داروها را فاسد کند، بلکه در بسیاری از موارد تغییرات فیزیکی و شیمیایی جبران ناپذیری را ایجاد می کند. به همین دلیل است که شرکت های داروسازی بسیاری برای محافظت از محصولات خود در برابر رطوبت بیش از حد به انواع خشک کننده ها روی می آورند.

کاربردهای سیلیکاژل در صنعت داروسازی

در صنایع داروسازی می توان آلاینده ها را در حین آماده سازی با استفاده از انواع آنالیزها که شامل تکنیک های کروماتوگرافی است، شناسایی و خالص کرد. کروماتوگرافی تبادل آنیونی یک ابزار تحلیلی قوی برای آماده سازی های دارویی است که خلوص فرآورده ها را تضمین می کند. در حالی که از طرف دیگر کاربردهای کروماتوگرافی در زمینه داروسازی عمدتاً به ماده خشک کننده مورد استفاده متکی است، این به نوبه خود بر خلوص محصول تأثیر می گذارد. سیلیکاژل به عنوان کارآمدترین رطوبت گیر در نظر گرفته می شود که از منافذ میکروسکوپی متصل به هم با سطح معمولی 700 تا 800 در هر گرم تشکیل شده است.

رطوبت گیرهای سیلیکاژل نه تنها برای فرمولاسیون در آماده سازی های دارویی استفاده می شوند، بلکه برای حفظ کیفیت و ظاهر داروی تهیه شده نیز استفاده می شوند. استفاده از ساشه های رطوبت گیر نه تنها به زمینه دارویی محدود می شود، بلکه در لوازم آرایشی و بهداشتی به عنوان یک عامل تیکسوتروپیک و عامل صاف کننده در پوشش ها نیز استفاده می شود.

نحوه کار سیلیکاژل در داروسازی

سیلیکاژل در آب تمایل به جذب یون های فلزی دارد و به جداسازی و تصفیه آب در آماده سازی های دارویی کمک می کند. برای آماده سازی ها و خالص سازی ها در مقیاس بزرگ، روش کروماتوگرافی ستون باز (Open Column Chromatography serves) بهترین انتخاب است زیرا حاوی سیلیکاژل گرانول به عنوان ماده بسته بندی در ستونهاست. در حالی که کروماتوگرافی ستون باز فاز معکوس یک تکنیک کارآمد برای آماده سازی و خالص سازی با هزینه کم است. تهیه ترکیبات طبیعی، ویتامین E، ترکیبات هماهنگ فلزی و خالص سازی استول با استفاده از کروماتوگرافی ستونی فاز معکوس با سیلیکاژل به عنوان ماده بسته بندی انجام می شود. ترکیبات هماهنگ فلزی بدون جذب جدا می شوند؛ ماهیت بی اثر ژل سیلیکا نسبت به مونوآمین ها آن را تبدیل به یک مبدل کاتیونی پیشرفته در کروماتوگرافی ستونی می کند، زیرا به عنوان یک فاز ثابت عمل می کند که در آن مونوآمین ها به عنوان شوینده عمل می کنند.

سیلیکاژل در بسته بندی داروها

قوطی های خشک کننده

قوطی های رطوبت گیر یکی از اجزای مهم صنعت داروسازی هستند، آنها به عنوان ظروف کوچک پلی اتیلن با چگالی بالا یا HDPE تعریف می شوند که دارای جاذب هایی مانند سیلیکاژل، غربال های مولکولی، اکسید آلومینیوم و کربن ها هستند. قوطی های خشک کننده در بطری های دارو قرار می گیرند و یکی از ویژگی های مهم این رطوبت گیرها این است که همه آنها با درجه مواد غذایی تولید شده اند؛ قوطی های رطوبت گیر از درجه DMF با 21 CFR و مطابقت با اتحادیه اروپا (EU) هستند. این قوطی ها به گونه ای طراحی شده اند که به خوبی در تجهیزات استاندارد قرار می گیرند و بنابراین می توانند به راحتی در خطوط کارخانه حاوی بطری های دارویی قرار گیرند، قوطی های جاذب رطوبت داروها در اندازه های استاندارد خاصی مانند 0.5 گرم تا 3 گرم در دسترس هستند.

کپسول های خشک کننده

از بسیاری جهات مشابه قوطی های خشک کننده، کپسول های خشک کننده نیز عمدتاً برای دور نگه داشتن رطوبت و ذرات گرد و غبار از داروها، قرص ها و ژل ها استفاده می شوند. کپسول های رطوبت گیر که در اندازه ها و شکل های مختلف موجود هستند، می توانند به طور خاص بر اساس نیاز هر شرکت داروسازی تولید شوند.

نقش سیلیکاژل در تولیدات دارویی

•         از آنجایی که سیلیکاژل تا 40 درصد وزن خود رطوبت را جذب می کند و از نظر اندازه متورم نمی شود، به عنوان کاتالیزور در واکنش های جاذب آب استفاده می شود.

•         سیلیکاژل ها همچنین ویژگی خاصی در جداسازی ترکیبات حساس به pH دارند، زیرا pH آن قابل تنظیم است، بنابراین در کروماتوگرافی تبادل یونی برای تعیین ترکیبات یونی با وزن مولکولی کم استفاده می شود.

•         اگر سیلیکا ژل ماده بسته بندی ستون کروماتوگرافی باشد، پس از حذف ناخالصی های جذب شده توسط آن با استفاده از حلال هایی مانند کلروفرم می توان آن را مکرراً استفاده کرد.

•         از طریق کروماتوگرافی تبادل یونی، تعیین کاتیون های تک و دو ظرفیتی در نمونه آب با استفاده از ژل سیلیکا آسان می شود.

•         آبگیری اتانول در هر دو فاز مایع و گاز نیز به دلیل خاصیت جذب منحصر به فرد سیلیکاژل ها امکان پذیر است.

•         ارتقاء هیدروژن مورد نیاز در فرآیند هیدروژناسیون در پالایشگاه ها نیز توسط جاذب سیلیکاژل انجام می شود.

•         سنتز و جداسازی ویتامین B1 نیز از طریق کروماتوگرافی تبادل یونی انجام می شود که در آن سیلیکاژل به عنوان ماده بسته بندی در ستون استفاده می شود.

•         ژل سیلیکا در استخراج آنتی بیوتیک های Decolonization نیز کاربرد دارد.