رطوبت و تراکم باعث رشد کپک می شود و ممکن است به هر کالایی آسیب برساند، سیلیکاژل در کنار تمامی محصولاتی که در معرض آسیب رطوبت و بخار آب هستند استفاده می شود. سیلیکاژل از اثرگذاری رطوبت جلوگیری می کند، کالاها را در برابر زنگ زدگی مقاوم می کند و به عنوان یک پاک کننده هوا برای جلوگیری از رطوبت در هوا و همچنین حامل کاتالیزور و کاهنده آب برای ترکیبات آلی استفاده می شود.
بسته های سیلیکاژل ممکن است کوچک به نظر برسند، اما بسته بندی آن ها بسیار قوی و کاربردی است. سیلیکاژل در مقایسه با سایر رطوبت گیرها می تواند تا 40 درصد از وزن خود آب جذب کند. این یکی از دلایلیست که بسته های سیلیکاژل کاربردهای متعددی در صنایع مختلف از جمله مواد غذایی ، الکترونیک، لوازم آرایشی، محصولات دارویی و پوشاک دارند. انواع سیلیکاژل ها در اشکال نامنظم (پرک)، کروی (گرانول) و پودری تولید می شوند که با توجه به کاربردشان، مورد استفاده قرار میگیرند؛ سیلیکاژل ها همچنین در اشکال کپسولی (قوطی)، کیسه ای و کاغذی نیز ارائه می شوند. نوع دیگر دسته بندی سیلیکا ژل بر اساس رنگ آنها می باشد که در سه گروه سفید (شفاف)، آبی و نارنجی موجود هستند.
سیلیکاژل در حالت طبیعی بدون رنگ بوده و در صورت جذب رطوبت نیز هیچ تغییری نمی کند، در این حالت تعیین سطح اشباع ژل سیلیکا دشوار می باشد اما نشانگرها (اندیکاتور ها indicator) این امکان را فراهم کرده اند. به طور کلی دو نوع سیلیکاژل وجود دارد که برای مصارف صنعتی و غیره تولید می شوند، ژل های دارای نشانگر اشباع رطوبت و ژل های بدون نشانگر.
با افزودن مواد نشانگر به سیلیکاژل، مواد رطوبت گیر با جذب رطوبت بیشتر، به آرامی تغییر رنگ می دهد و تعیین سطح اشباع را با بررسی ژل های سیلیس ممکن می سازد. این ویژگی باعث می شود سیلیکاژل برای از بین بردن رطوبت هوا و گازها به خصوص در شرایط حساس ایده آل باشد. این نشانگرها همچنین یک روش تشخیص سریع را ارائه می کند که به کاربران امکان می دهد به سرعت تشخیص دهند که چه زمانی ماده رطوبت گیر باید احیاء یا جایگزین شود. سیلیکاژل های سفید یا بدون نشانگر چنین امکانی را ندارند و در صورت جذب رطوبت بدون تغییر باقی می مانند و هنگام ارزیابی میزان رطوبت جذب شده توسط آنها، دشواری بسیاری ایجاد می کنند.
در حال حاضر دو نوع سیلیکاژل دارای نشانگر وجود دارد؛ سیلیکاژل دارای نشانگر نارنجی و نشانگر آبی. سیلیکاژل به خودی خود ماده ای غیر سمی می باشد که با مواد مجاور واکنش شیمیایی نیز ندارد؛ اما زمانی که با موادی مانند نشانگرها ترکیب می شود ممکن خواص این مواد را بگیرد. البته لازم به ذکر است که همه سیلیکاژل ها در بسته های رطوبت گیر ایزوله قرار دارند و قرارگیری آنها در کنار کالاها یا تماس دست با این بسته هیچ مشکلی ایجاد نمی کند. خشک کننده های سیلیکاژل در صنایع مختلفی از جمله الکترونیک، انتشارات، حمل و نقل، انبار داری، نیروگاه ها، نساجی و بسیاری دیگر کاربرد دارند و مهمترین آنها که بسیاری از افراد نیز مشاهده کرده اند در صنایع مواد غذایی، صنعت بسته بندی و دارویی و آزمایشگاه می باشد.
سیلیکاژل های دارای نشانگر نسبت به سایرین قابلیت جذب کمتری ندارند اما با توجه به رنگ سیلیکاژل ها می توان تشخیص داد که سیلیکاژل کاملاً رطوبت را جذب کرده است یا خیر. سیلیکاژل های آبی و نارنجی تفاوت هایی با هم دارند که برای کمک به تشخیص آنها، خواص و کاربردهای هر نوع را در ادامه مورد بحث قرار داده ایم.
سیلیکاژل با نشانگر نارنجی (متمایل به زرد) با ترکیب با متیل ویولت بدست می آید که پس از اشباع شدن از رطوبت تا حدود 15 درصد وزنی، به رنگ سبز تبدیل می شود. نوع دیگری از سیلیکاژل نارنجی نیز وجود دارد که پس از جذب رطوبت بی رنگ می شود؛ احیاء کردن سیلیکاژل ها باعث می شود که این نوع خشک کننده مجدداً به رنگ نارنجی تبدیل شود. سیلیکاژل نارنجی یک ماده رطوبت گیر غیر سمی و بدون آلودگی است که آسیب های بسیار کمتری به محیط زیست وارد می کند. گفتنی است، با اینکه سیلیکا ژل نارنجی غیرسمی است، اما نباید در تماس مستقیم با محصولاتی که برای مصرف در نظر گرفته شده اند، مانند مواد غذایی و دارویی استفاده شود.
سیلیکاژل دارای نشانگر نارنجی با الزامات اتحادیه اروپا مطابقت دارد و به همین دلیل کاربردهای آن بسیار زیاد است، از جمله در انواع صنایع مانند تنفس ترانسفورماتور و خشک کن هوای فشرده و همچنین برای محافظت از کالاهای بسته بندی شده غیر مصرفی و همچنین نگهداری و خشک کردن گل ها با استفاده از سیلیکاژل. سیلیکاژل نارنجی ظرفیت جذب بالایی دارد و رطوبت را حتی در دمای بالای 65 درجه سانتیگراد از بین می برد، با این حال بهتر است در دمای اتاق (21-32 درجه سانتیگراد) استفاده شود تا بهترین عملکرد را ارائه دهد.
سیلیکاژل دارای نشانگر آبی به شکل گرانول، پرک و پودری موجود است که با کلرید کبالت (یک نمک فلز سنگین) غلیظ ترکیب شده است. کلرید کبالت زمانی که خشک باشد رنگ آبی تیره ای دارد در نتیجه سیلیکاژل آغشته به این ماده نیز رنگ آبی به خود میگیرد و با اشباع شدن از رطوبت به رنگ صورتی تبدیل می شود. سیلیکاژل آبی را می توان در بسیاری از موارد کاربردی استفاده کرد، اما به دلیل افزودن نشانگر رطوبت (کلرید کبالت که ماده ای سمی است)، نباید آن را در تماس مستقیم با محصولات در نظر گرفته شده برای مصرف، مانند مواد غذایی یا دارویی استفاده کرد.
در حالی که هر دو نوع سیلیکاژل های دارای نشانگر استانداردهای عملکردی یکسانی دارند، سیلیکاژل آبی قیمت کمتری نسبت به سیلیکاژل نارنجی دارد. به دلیل وجود کلرید کبالت در سیلیکاژل آبی و سمی بودن آن برای انسان، فروش و استفاده از این نوع رطوبت گیر از سال 1998 در اتحادیه اروپا ممنوع شده است اما همچنان در ایالات متحده و سایر کشورها استفاده می شود.
سیلیکاژل ها مواد خشک کننده ای هستند که برای مبارزه با رطوبت استفاده می شوند؛ بسته های سیلیکاژل یک راه حل ساده، قابل اعتماد و اقتصادی برای جلوگیری از آسیب رطوبت در بسته بندی های محصولات ارائه می دهد.
ادامه مطلبسیلیکا نام دیگری برای دی اکسید سیلیکون است، مولکولی متشکل از یک سیلیکون و دو اتم اکسیژن، که از فراوان ترین عناصر در پوسته زمین می باشد. ماسه عمدتاً از دی اکسید سیلیکون تشکیل شده و کوارتز شکل کریستالی رایج آن است، شیشه نیز با این ماده ساخته می شود.
ادامه مطلبنسبت 75% آب مقطر با 25% اسید سولفوریک (98%) را پس از خنک شدن در پایین ظرف دسیکاتور به میزان کافی قرار میدهیم و با استفاده از یک رطوبت سنج دقیق رطوبت نسبی هوای داخل ظرف دسیکاتور را اندازه میگیریم و 80% بودن آنرا کنترل مینماییم.
ادامه مطلب